Vandaag leven we in een diverse samenleving. Mensen met verschillende culturele achtergronden en uit verschillende etnische groepen zoeken hun weg. Dat is niet altijd vanzelfsprekend. Zeker als we meer aandacht hebben voor de verschillen en minder voor de gelijkenissen.

Een diverse omgeving verrijkt je kind 

Baby’s nemen al heel jong waar welke huidskleur iemand heeft. Uit onderzoek blijkt dat ze na verloop van tijd, vanaf de leeftijd van negen maanden, de uiterlijke kenmerken van aparte individuen steeds minder goed herkennen. Alle gezichten met dezelfde etnische kenmerken zijn voor hen ‘hetzelfde’. Dat noemt men het other-race-effect. We zien dat dat effect vermindert als kinderen vaker in contact komen met kinderen uit andere etnische groepen. Kinderen zien dus wel degelijk verschil in huidskleur, maar hangen daar zelf geen waardeoordeel aan vast. Zo’n oordeel komt er pas op basis van wat ze hierover in hun omgeving horen.  Je hebt dus een belangrijke verantwoordelijkheid: breng je kind van jongsaf aan in contact met diversiteit. Want een kind dat opgroeit in een diverse omgeving gaat steeds meer naar de persoon kijken en niet naar de huidskleur of afkomst. 

Wat jij zegt en doet bepaalt hoe jouw kind anderen ziet 

Hoe praat jij als mama over de moeder die een hoofddoek draagt? Bartholomeüs of Aysegul: hoe reageer jij als papa op de onbekende naam van een klasgenootje van je kind? Wat vertel je als moslimouders over het Offerfeest en het Suikerfeest als de Belgische vriendjes van je kind over de vloer komen? Je kind is heel gevoelig voor wat jij zegt over mensen die anders zijn. En zie dat ruim, want mensen verschillen niet alleen van huidskleur, maar ook van geslacht, persoonlijkheid, talenten, lengte of gewicht. Elk kind zal ooit wel eens deel uitmaken van een minderheidsgroep. Hoe jij praat over die verschillen, heeft dus veel invloed op je kind. Hoe leert het zich inleven in dat ‘anders-zijn’? Slaagt je kind erin om voorbij de verschillen te kijken naar de gelijkenissen tussen mensen? Jij bepaalt dat mee. 

Diversiteit hoort erbij 

Kinderen willen al heel snel ergens bij horen. Ze zijn bang dat ze buiten de groep worden gezet. Als ze opgroeien in een omgeving waar diversiteit iets natuurlijks is, vermindert de angst om er niet bij te horen. Als je fier bent op wie je bent, reageer je beter als je daar opmerkingen over krijgt. Kunnen praten over verschillen helpt om minder vooroordelen te hebben. Het leert je kind ook dat de waarheid verschillende vormen kan aannemen, afhankelijk van de manier waarop je naar de dingen kijkt. 

Proef en blijf proeven van het onbekende 

Zoek hoe je meer in contact komt met verschillende culturen. Kies je voor een kinderopvang of school met een divers publiek? Dan kijkt je jonge kind al met een open blik naar de wereld.  Ook boeken openen onbekende werelden. Ga dan voorbij aan de vele kinderboeken die een erg stereotiep beeld tonen van de samenleving. Ga op zoek naar boeken die bruggen slaan tussen verschillende culturen.  Ook media hebben veel invloed op hoe je kind naar ‘de ander’ kijkt. De acteurs in hun favoriete soap, de prinsessen in sprookjes: ze zijn geen afspiegeling van de werkelijkheid. Verslaggeving is niet altijd objectief. Wees je daarvan bewust en maak je kind ervan bewust, zodat het kan nadenken over vooroordelen en stereotypen.  En laat je kind kennismaken met het onbekende. Laat het proeven van nieuwe smaken: is dat voor jouw kind een kruidige tajine of balletjes in tomatensaus? Ga op reis naar andere landen. Kies voor je boodschappen eens een markt of een winkel die je nog niet kent. Al die dingen ondersteunen jouw positieve houding tegenover superdiversiteit. 

Meer weten?
Deze tip is een samenwerking met EXPOO, het Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning en onderdeel van Kind en Gezin. EXPOO biedt op de website www.groeimee.be opvoedinformatie op maat van ouders.