Kennis, vaardigheden en houding zijn als het ware de gereedschappen voor sociaal competent gedrag, zoals aardig doen en jezelf presenteren. Maar er is meer. Ieder gedrag wordt gekleurd door de waarden en normen die in de samenleving gelden, die bepalen wat passend gedrag is. Elk kind moet deze waarden en normen ontdekken en leren kennen. Ook moet hij vaardigheden hebben om voor zichzelf uit te maken wat ‘hoort’ en wat niet. En hij moet dat kunnen in verschillende situaties. Want wat wel mag in de ene situatie, hoort weer niet in een andere situatie. Denk aan de manier waarop kinderen vertellen dat ze het ergens niet mee eens zijn. Hoe ze tegen een leeftijdsgenootje praten (‘Nee gij, dat is flauwekul.’) verschilt van hoe ze tegen hun leerkracht praten.

Gaat het dan tóch weer vooral om waarden en normen? Nee, van grote invloed op ieders gedrag zijn ook iemands gevoelens. Het kind moet weten hoe het voelt in verschillende situaties en moet zich kunnen verplaatsen in wat anderen zouden kunnen voelen in vergelijkbare situaties. Hij moet ervoor kunnen zorgen dat de ander zich niet aangevallen voelt. Naast vaardigheden heeft hij kennis nodig, zoals weten hoe een persoon zich gewoonlijk voelt als iemand het niet met hem eens is. Ook wat betreft gevoelens ben je er niet met kennis en vaardigheden alleen. Van belang is dat het kind rekening wíl houden met gevoelens van anderen.

<<< Terug