Openbare omroep onder vuur
Doe uw voordeel!
Maak gebruik van de promotiecode iDBlikRef (in te geven bij de bevestiging van het winkelmandje via de knop Bestellen) en ontvang bij een bestelling van minimum 4 artikels een korting van 40%!
De gewenste artikels worden in pdf bezorgd via mail. Hieronder de eerste alinea's van het artikel (uit tijdschrift Reflector - schooljaar 2010-2011).
De openbare radio en televisie zijn populair, denk maar aan kijkcijferkanonnen zoals De slimste mens ter wereld en Van vlees en bloed. Toch hangen er donkere wolken boven de Reyerslaan. De VRT moet fors besparen en zijn opdracht als openbare omroep staat ter discussie. Sommigen gaan wel erg ver in hun kritiek: volgens hen kan de openbare omroep maar beter helemaal verdwijnen.
De geschiedenis van de openbare omroep begon in 1930. De overheid besloot toen om het nieuwe medium radio niet langer over te laten aan het privé-initiatief, maar het uitsluitend toe te vertrouwen aan een nationale overheidsinstelling: het NIR (later BRT, BRTN en vandaag VRT). Bij de komst van de televisie in oktober 1953 werd dat nieuwe medium als vanzelfsprekend ondergebracht in het bestaande radio‐instituut.
De openbare omroep kreeg een wettelijk vastgelegd monopolie en hij werd gefinancierd met een speciale belasting, het kijk- en luistergeld. Reclame op de zenders was verboden. De omroep moest een voor iedereen toegankelijke dienst zijn die voorzag in informatie, vorming en ontspanning. Kwaliteit, objectiviteit en diversiteit stonden daarbij centraal. De radio en de televisie werden gezien als belangrijke culturele kanalen die de kennis en het culturele niveau van de Vlamingen moesten optrekken.
Van underdog naar marktleider
Na het pionierswerk van de jaren vijftig en de gouden jaren zestig verloor de openbare omroep vanaf de tweede helft van de jaren zeventig zijn glans. Idealisme, creativiteit en bevlogenheid maakten plaats voor een elitaire en behoudsgezinde mentaliteit. Het resultaat was - zeker voor de televisie - dat het Vlaamse publiek wegvluchtte naar de Nederlandse openbare omroepen, die een beter evenwicht boden tussen vorming en ontspanning.
Vanaf eind jaren zeventig stond het monopolie van de openbare omroep steeds meer ter discussie. Uiteindelijk werd het doorbroken. Voor de openbare radio gebeurde dat begin jaren tachtig en het kabeldecreet van 1987 bezegelde het lot van het televisiemonopolie. De openbare radio slaagde erin de concurrentie het hoofd te bieden door zijn netten een eigen profiel te geven. Maar voor de openbare televisie was de komst van VTM in 1989 een ware ramp.
Technische fiche
Over deze reeks
Een overzicht van teksten uit het archief van Reflector, aangevuld met werkbladen en lessuggesties. Elk artikel is apart bestelbaar. Klik hier voor meer info over dit archief of klik op de titel om een stukje van het artikel te lezen.
De gewenste artikels worden in pdf-formaat bezorgd via mail. De teksten bevatten geen fotomateriaal of ondersteunende beelden.