Het recht van de slimste
Doe uw voordeel!
Maak gebruik van de promotiecode iDBlikRef (in te geven bij de bevestiging van het winkelmandje via de knop Bestellen) en ontvang bij een bestelling van minimum 4 artikels een korting van 40%!
De gewenste artikels worden in pdf bezorgd via mail. Hieronder de eerste alinea's van het artikel (uit tijdschrift Reflector - schooljaar 2011-2012).
In theorie kan iedere burger zich verkiesbaar stellen in een democratie, ook als hij geen hogere studies heeft gevolgd. Maar in de praktijk hebben hoogopgeleide mensen het voor het zeggen in de politiek. Die onevenwichtigheid is een bedreiging voor de democratie, zegt Mieke Van Hecke, de baas van het Katholiek Onderwijs in Vlaanderen. En de negatieve houding tegenover technische opleidingen is een deel van het probleem.
De hoekstenen van de democratie is dat iedereen zich kandidaat kan stellen om te worden verkozen in de bestuursorganen van een land - het parlement, provincieraden of gemeentebesturen bijvoorbeeld. Dat recht heb je zonder dat je aan bepaalde voorwaarden hoeft te voldoen, behalve dat je de nationaliteit van het land moet hebben waar je je kandidaat stelt en dat je in het gebied moet wonen - bijvoorbeeld de gemeente - waar je verantwoordelijkheid voor het beleid wilt opnemen. Je hoeft dus geen diploma te hebben om je verkiesbaar te stellen, je hoeft geen toelatingsexamen te doen, en je hoeft niet over een bepaald bezit of inkomsten te beschikken.
Diplomademocratie
Dat is de theorie, maar de praktijk is anders. De Nederlandse filosoof Mark Bovens en de politicoloog Anchrit Wille hebben in een recente studie vastgesteld dat hoogopgeleide mensen het in de Nederlandse politiek voor het zeggen hebben. Ze bedachten in dat verband een nieuw begrip: de diplomademocratie. Er is geen groots opgezet onderzoek voor nodig om vast te stellen dat de conclusie van Bovens en Wille ook opgaat voor Vlaanderen.
Het gebrek aan een goede sociale mix bij de verkozen politici is een probleem voor de democratie. Doordat de verkozen politici behoren tot de groep van hoogopgeleide middenklassers, hebben ze geen voeling met de leefwereld van laagopgeleide mensen - laat staan met hun specifieke behoeften en hun zorgen. Ze spreken bovendien een andere taal dan de laagopgeleide groepen in de samenleving. Meer nog: omdat politici in ons kiesstelsel afhankelijk zijn van voorkeurstemmen, spreken ze hun eigen achterban, van wie ze stemmen verwachten, naar de mond en nemen ze hun thema’s over. Daardoor ontstaat een onuitgesproken, moeilijk te doorbreken bondgenootschap tussen hoogopgeleide politici en hoogopgeleide kiezers.
Technische fiche
Over deze reeks
Een overzicht van teksten uit het archief van Reflector, aangevuld met werkbladen en lessuggesties. Elk artikel is apart bestelbaar. Klik hier voor meer info over dit archief of klik op de titel om een stukje van het artikel te lezen.
De gewenste artikels worden in pdf-formaat bezorgd via mail. De teksten bevatten geen fotomateriaal of ondersteunende beelden.