Horroropa smirt in meetslip
Doe uw voordeel!
Maak gebruik van de promotiecode iDBlikRef (in te geven bij de bevestiging van het winkelmandje via de knop Bestellen) en ontvang bij een bestelling van minimum 4 artikels een korting van 40%!
De gewenste artikels worden in pdf bezorgd via mail. Hieronder de eerste alinea's van het artikel (uit tijdschrift Blikopener - schooljaar 2010-2011).
Volgens een schatting telt het Nederlands meer dan een miljoen woorden. Jaarlijks komen er duizenden nieuwe woorden bij. Blijf jij ook altijd plakken bij de zeurkassa? En waarom zijn wachtverzachters ineens zo hip?
Weet jij wat een echtscheidingsmakelaar is en wat er wordt bedoeld met een nahuwelijk? En wat zijn een egoglossy en een eurowees? Of een meetslip en een sliplift? Waarschijnlijk ken je de betekenis van die woorden niet of niet precies. Om de betekenis ervan te achterhalen, moet je ze even googelen, want in woordenboeken staan ze nog niet: het zijn allemaal nieuwe woorden. Nieuwe woorden, nieuwe uitdrukkingen en bestaande woorden die een nieuwe betekenis krijgen, worden neologismen genoemd. Jaarlijks ontstaan in het Nederlands duizenden nieuwe woorden, zowel in Vlaanderen als in Nederland. Vorig jaar zagen we opeens het woord curling-ouder verschijnen. In 2007 had iedereen het over comazuipen en breezerseks. En in de supermarkten veroorzaakten zowel hangjongeren als hangouderen overlast.
Heel vaak verwijzen nieuwe woorden naar nieuwe verschijnselen in onze maatschappij, naar nieuwe uitvindingen of nieuwe ontdekkingen. Het is dan nodig dat er een woord voor komt. Taalkundigen en woordenboekmakers moeten neologismen goed in de gaten houden. Voor de taalkundigen is het interessant om te zien hoe nieuwe woorden worden gevormd. Het zegt immers iets over hoe taal in elkaar zit.
Zmik
Het Nederlands, de taal die in Nederland en Vlaanderen met eigen kenmerken wordt gesproken en geschreven, is net als andere talen voortdurend in beweging. Aan de ene kant zijn er woorden en uitdrukkingen die langzaamaan verdwijnen, aan de andere kant ontstaan er voortdurend nieuwe woorden.
Nieuwe woorden lijken vaak op oude woorden. Het komt bijna nooit voor dat iemand een nonsensletterreeks als bijvoorbeeld zmik voorstelt, en dan zegt: zo heet voortaan de tijd die je in de bibliotheek doorbrengt. Meestal vorm je nieuwe woorden uit bestaande woorden. Een nieuw woord is vaak een combinatie van twee woorden, bijvoorbeeld bejaardensupermarkt, beurtbalkje, condoomblowen en snelheidsmeter. Soms worden die woorden wat ingekort. Voorbeelden daarvan zijn: infotainment, romkom en smirten. Soms gebruiken we een bekend woord in een nieuwe betekenis. Een voorbeeld is het gebruik van tsunami in de figuurlijke betekenis van overvloed of zeer sterke toename. Tsunami in de betekenis van enorme vloedgolf bestaat al langer in het Nederlands.
Technische fiche
Over deze reeks
Een overzicht van teksten uit het archief van Blikopener, aangevuld met werkbladen en lessuggesties. Elk artikel is apart bestelbaar. Klik hier voor meer info over dit archief of klik op de titel om een stukje van het artikel te lezen.
De gewenste artikels worden in pdf-formaat bezorgd via mail. De teksten bevatten geen fotomateriaal of ondersteunende beelden.